Ο Μάϊος είναι ο μήνας επαγρύπνησης και ευαισθητοποίησης για το μελάνωμα και τον καρκίνο του δέρματος.
Ο σκοπός της Skin and Hair είναι καθόλη τη διάρκεια του μήνα αλλά και ανεξαρτήτως αυτού, να ενημερώνουμε και να εκπαιδεύουμε τους ασθενείς μας πάνω σε θέματα που αφορούν στον καρκίνο του δέρματος και την πρόληψη αυτού.
Μέσα από ενημερωτικά άρθρα και ανακοινώσεις φροντίζουμε τακτικά για την ενημέρωση σας αλλά και στοχεύουμε στην ενθάρρυνση για αυτοεξέταση και διενέργεια προληπτικών εξετάσεων στον δερματολόγο.
Ας δούμε παρακάτω μερικές από τις κυριότερες ερωτήσεις, που αφορούν στο μελάνωμα;
- Τι γνωρίζουμε για το μελάνωμα;
Το μελάνωμα αποτελεί έναν από τους πιο επικίνδυνους τύπους καρκίνου του δέρματος και προέρχεται από τα μελανοκύτταρα.
Δυστυχώς, η παγκόσμια συχνότητα εμφάνισης μελανώματος παρουσιάζει σταθερή αύξηση τις τελευταίες δεκαετίες σε πληθυσμούς με ανοιχτόχρωμο δέρμα και όχι μόνο. Το μελάνωμα αφορά άτομα όλων των ηλικιών, σε αντίθεση με άλλους τύπους καρκίνου του δέρματος (για παράδειγμα βασικοκυτταρικό ή ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα), οι οποίοι συναντώνται συχνότερα σε άτομα μεγαλύτερων ηλικιών και συνδέονται άμεσα με την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία. Σε πρώιμα στάδια μπορεί να αντιμετωπιστεί επιτυχώς με χειρουργική αφαίρεση και να επιτευχθεί ίαση. Έτσι, λοιπόν, είναι εξαιρετικά σημαντική η έγκαιρη διάγνωση του.
- Ποιοι είναι οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για εμφάνιση μελανώματος;
Ο κίνδυνος εμφάνισης μελανώματος είναι υψηλότερος σε άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα που είναι επιρρεπή σε εγκαύματα και έχουν φακίδες, όπως και σε άτομα με μεγάλο αριθμό σπίλων.
Η ύπαρξη ιστορικού σοβαρών, ηλιακών εγκαυμάτων, στην παιδική ή εφηβική ηλικία, το ιστορικό μελανώματος σε κάποιο μέλος της οικογένειας αλλά και η αλόγιστη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία συμβάλλουν, επίσης σε υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης μελανώματος.
Το μελάνωμα μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, είναι, ωστόσο, εξαιρετικά σπάνιο στην παιδική ηλικία.
- Πως παρουσιάζεται το μελάνωμα (κλινική εικόνα);
Η κλινική εικόνα του μελανώματος ποικίλει.
Το μελάνωμα μπορεί εκ πρώτης όψεως να μη διαφέρει από ένα σπίλο ή μία συγγενή βλάβη. Η δερματοσκοπική εξέταση, δηλ. η εξέταση του σπίλου από έμπειρο δερματολόγο με κατάλληλο όργανο (δερματοσκόπιο), είναι μείζονος σημασίας.
Πως το αναγνωρίζουμε;
Ακολουθώντας τον κανόνα ABCDΕ για αυτοεξέταση σπίλων στο δέρμα και την εκτίμηση ύποπτης βλάβης, ελέγξτε τους σπίλους του δέρματός σας, ως προς την ασυμμετρία, τα ασαφή όρια, την αλλαγή χρώματος και τη διάμετρο.
Αλλαγές στο μέγεθος, στο σχήμα, στο πάχος (Elevation, Evolution) ενός σπίλου θεωρούνται, επίσης, ύποπτες. Τα τελευταία έτη προτείνεται και η θεωρία του «ασχημόπαπου» («ugly duckling»), σύμφωνα με την οποία όλοι οι σπίλοι σε ένα άτομο τείνουν να μοιάζουν μεταξύ τους, δηλαδή έχουν ένα παρόμοιο πρότυπο όσον αφορά στο σχήμα και το χρώμα και κάθε νέα βλάβη που αποκλίνει από αυτό το πρότυπο είναι ύποπτη και χρήζει δερματολογικής εκτίμησης.
Παράλληλα, συμπτώματα, όπως επίμονος κνησμός χωρίς να προηγηθεί μηχανικός ερεθισμός ενός σπίλου ή αιμορραγία μιας βλάβης χωρίς να έχει προηγηθεί τραυματισμός, θεωρούνται χαρακτηριστικά που συνδέονται με κακοήθεια.
Πρόληψη
Η πρόληψη περιλαμβάνει την έγκαιρη ανίχνευση του μελανώματος με σκοπό την επιτυχή θεραπεία του. Αυτό περιλαμβάνει τον συχνό έλεγχο του δέρματος (αυτοεξέταση) και την τακτική επίσκεψη στο δερματολόγο για τον καθιερωμένο κλινικό και δερματοσκοπικό έλεγχο.
Η αλλαγή συμπεριφοράς απέναντι στον ήλιο, η μείωση δηλαδή της έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία, η σωστή χρήση μέτρων αντηλιακής προστασίας (με υψηλό δείκτη προστασίας SPF, ιδανικά 50), αλλά και η χρήση καπέλου και προστατευτικού ρουχισμού είναι μείζονος σημασίας.
Δεν ξεχνάμε: Η έγκαιρη διάγνωση του μελανώματος σώζει ζωές!
