Οι ηπατίτιδες είναι φλεγμονές του ήπατος οι οποίες μπορεί να οφείλονται σε προσβολή του ήπατος από συγκεκριμένους ιούς (Α,B,C,D κ.ά.), σε χρήση φαρμάκων, αλκοόλ ή καταστάσεις άλλης αιτιολογίας. H ηπατίτιδα συνήθως διαχωρίζεται σε οξεία ή χρόνια ηπατίτιδα.
Ηπατίτιδα Α
Οφείλεται στον ιό της ηπατίτιδας Α ο οποίος αποβάλλεται από τα κόπρανα και μπορεί να μεταδοθεί και σεξουαλικά, με ειδικές πρακτικές, όπως στοματοπρωκτικές ή με επαφές δακτύλων – πρωκτού – στόματος. Για την εμπόδιση εξάπλωσης του ιού, απαιτείται αυστηρή τήρηση κανόνων ατομικής υγιεινής ( καλό πλύσιμο χεριών πριν το φαγητό και μετά την αφόδευση) και κανόνων υγιεινής σε χώρους παρασκευής και συσκευασίας φαγητού.
Ο χρόνος επώασης του ιού είναι 2 - 6 εβδομάδες.
Εκδηλώσεις - συμπτώματα
έντονη αδυναμία - κόπωση,
ανορεξία
πόνοι στην κοιλιά,
έμετοι, διάρροιες
αρθραλγίες, πυρετός
κιτρίνισμα των ματιών και του σώματος (ίκτερος),
αποχρωματισμός κοπράνων, σκουρόχρωμα ούρακ.ά.
Ειδική θεραπεία για την ηπατίτιδα Α δεν υπάρχει, η νόσος θεραπεύεται από μόνη της και απαιτείται ανάπαυση.
Προληπτικά, σε ειδικές κατηγορίες ατόμων, προβλέπεται εμβολιασμός.
Ηπατίτιδα Β
Οφείλεται στον ιό της ηπατίτιδας Β και μπορεί να μεταδοθεί:
σεξουαλικά, κυρίως με το σπέρμα, τα υγρά του κόλπου και του τραχήλου, καθώς και με το σάλιο που περιέχει αίμα.
από την έγκυο μητέρα στο νεογνό
μέσω του αίματος ( μετάγγιση -σπάνια στις μέρες μας γιατί το αίμα ελέγχεται - χρησιμοποιημένες σύριγγες, ξυραφάκια, εργαλεία μανικιούρ που δεν αποστειρώθηκαν, οδοντόβουρτσες κ.ά.)
Ο χρόνος επώασης του ιού είναι 4 - 28 εβδομάδες και στο 90% των περιπτώσεων η νόσος μπορεί να μην έχει συμπτώματα.
Στο 10% των περιπτώσεων όπου αναπτύσσονται συμπτώματα, παρατηρείται αδυναμία, εύκολη κόπωση, ανορεξία, κοιλιακοί πόνοι, έμετοι, κίτρινα μάτια – δέρμα (ίκτερος).
Εργαστηριακά διαπιστώνονται παθολογικές εξετάσεις για το ήπαρ (μη φυσιολογικά επίπεδα τρανσαμινασών) και θετικό το αντιγόνο του ιού (HbsAg).
Σε ένα ποσοστό 5-10% η νόσος θα καταστεί χρόνια, ενώ ένα ποσοστό θα αναπτύξει κίρρωση ή ηπατοκυτταρικό καρκίνο.
Στις καλοήθεις περιπτώσεις οξείας νόσου δεν απαιτείται ειδική θεραπευτική αγωγή, παρά μόνον ανάπαυση.
Ειδική αγωγή με αντιϊκά απαιτείται στις χρόνιες μορφές.
Ο εμβολιασμός είναι πλέον υποχρεωτικός στην Ελλάδα στα βρέφη, ενώ στους ενήλικες συνιστάται σε συντρόφους χρονίων φορέων, σε άτομα με εναλλαγές σεξουαλικών συντρόφων, στους ομοφυλόφιλους και σε ειδικές κατηγορίες εργαζομένων.
Ηπατίτιδα C
Οφείλεται στον ιό της ηπατίτιδας C, είναι η σοβαρότερη όλων των ηπατίτιδων και μπορεί να ξεπερνάει στις συνέπειες ακόμα και το AIDS, εάν δεν διαγνωστεί έγκαιρα. Δυστυχώς σε ένα ποσοστό μεγαλύτερο του 85% είναι ασυμπτωματική η νόσος, γι αυτό καθυστερεί και η διάγνωση.